ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (1 ΕΩΣ 3 ΜΗΝΕΣ)
- Δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται σε δυνατούς θορύβους.
- Δεν ακολουθεί κινούμενα αντικείμενα με μάτια από τους 2 έως 3 μήνες.
- Δεν χαμογελάει στον ήχο της φωνής σας μετά από τους 2 μήνες.
- Δεν πιάνει και δεν συγκρατεί αντικείμενα μετά από τους 3 μήνες.
- Δεν χαμογελάει στους ανθρώπους μετά από τους 3 μήνες.
- Δεν μπορεί να στηρίξει καλά το κεφάλι στους 3 μήνες.
- Δεν πιάνει και δεν συγκρατεί παιχνίδια από τους 3 έως 4 μήνες.
- Δεν φέρνει αντικείμενα στο στόμα μετά από τους 4 μήνες.
- Δεν στηρίζεται με τα πόδια όταν τα πόδια τοποθετούνται σε σταθερή επιφάνεια, από τους 4 μήνες.
- Δυσκολεύεται να κουνήσει το ένα ή και τα δύο μάτια προς όλες τις κατευθύνσεις.
- Σταυρώνει τα μάτια τις περισσότερες φορές (το περιστασιακό σταύρωμα των ματιών είναι φυσιολογικό σε αυτούς τους πρώτους μήνες.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (4 ΕΩΣ 7 ΜΗΝΕΣ)
- Φαίνεται πολύ δύσκαμπτο, έχει σφιγμένους μυς.
- Φαίνεται πολύ χαλαρό κινητικά, σαν πάνινη κούκλα.
- Το κεφάλι εξακολουθεί να πέφτει προς τα πίσω όταν το σώμα σηκώνεται σε καθιστή θέση (στους 5 μήνες εξακολουθεί να παρουσιάζει καθυστέρηση στην στήριξη κεφαλής).
- Δεν δείχνει στοργή προς τον φροντιστή.
- Δεν φαίνεται να απολαμβάνει να βρίσκεται κοντά σε ανθρώπους.
- Το ένα ή και τα δύο μάτια γυρίζουν συνεχώς μέσα ή στο πλάι.
- Επίμονη δακρύρροια, ξηρότητα ματιών ή ευαισθησία στο φως.
- Δεν ανταποκρίνεται στους ήχους γύρω του.
- Δυσκολεύεται να φέρει αντικείμενα στο στόμα.
- Δεν στρέφει το κεφάλι για να εντοπίσει τους ήχους μετά από τους 4 μήνες.
- Δεν ρολλάρει από πρηνή σε ύπτια θέση έως τους 6 μήνες.
- Δεν μπορεί να καθίσει με βοήθεια μέχρι τους 6 μήνες.
- Δεν γελάει και δεν κάνει ήχους έως τους 5 μήνες.
- Δεν πιάνει ενεργητικά αντικείμενα έως τους 6 μήνες.
- Δεν ακολουθεί κινούμενα αντικείμενα και με τα δύο μάτια.
- Δεν φορτίζει βάρος στα πόδια μέχρι τους 5 μήνες.
- Δυσκολεύεται να ηρεμήσει τον εαυτό του, κλαίει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (8 ΕΩΣ 12 ΜΗΝΕΣ)
- Δε μπουσουλάει.
- Σέρνει τη μία πλευρά του σώματος ενώ μπουσουλάει.
- Δεν στέκεται με υποστήριξη.
- Δεν αναζητά αντικείμενα που είναι κρυμμένα (10-12 μηνών).
- Δεν λέει καμία λέξη («μαμά» ή «μπαμπά»).
- Δεν μαθαίνει να χρησιμοποιεί χειρονομίες, όπως το να κουνά το κεφάλι.
- Δεν κάθεται σταθερά έως τους 10 μήνες.
- Δεν αντιδρά σε νέα περιβάλλοντα και ανθρώπους.
- Δεν αναζητά τον φροντιστή όταν φορτίζεται συναισθηματικά.
- Δεν δείχνει ενδιαφέρον για το «κούκου-τζα» από τους 8 μήνες.
- Δεν μπαμπαλίζει μέχρι 8 μηνών («μπαμπά»).
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (1 έως 2 ετών)
- Δεν μπορεί να περπατήσει μέχρι τους 18 μήνες.
- Αποτυγχάνει να αναπτύξει ένα ώριμο μοτίβο βαδίσματος φτέρνα-δάχτυλα μετά από αρκετούς μήνες περπάτημα ή περπατά αποκλειστικά στα δάχτυλα των ποδιών.
- Δεν λέει τουλάχιστον 15 λέξεις στους 18 μήνες.
- Δεν χρησιμοποιεί φράσεις δύο λέξεων μέχρι την ηλικία των 2 ετών.
- Μέχρι τους 15 μήνες δεν φαίνεται να γνωρίζει τη λειτουργία των κοινών οικιακών αντικειμένων (βούρτσα, τηλέφωνο, φλιτζάνι, πιρούνι,
- κουτάλι).
- Δεν μιμείται πράξεις ή λέξεις μέχρι 24 μηνών.
- Δεν ακολουθεί απλές οδηγίες ενός βήματος έως τους 24 μήνες.
- Δεν μπορεί να αναγνωρίσει τον εαυτό του.
- Δεν μπορεί να κρατήσει και να χρησιμοποιήσει ένα κουτάλι ή ένα φλιτζάνι για φαγητό και ποτό.
- Δεν εμφανίζει ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων (θυμός, φόβος, χαρά, ενθουσιασμός).
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (2 έως 3 ετών)
- Συχνή πτώση και δυσκολία στις σκάλες.
- Επίμονη σιελλόροια ή πολύ ασαφής ομιλία.
- Αδυναμία κατασκευής πύργου άνω των 4 τετραγώνων.
- Δυσκολία χειρισμού μικρών αντικειμένων.
- Αδυναμία αντιγραφής κύκλου από 3 ετών.
- Αδυναμία επικοινωνίας με σύντομες φράσεις.
- Καμία συμμετοχή σε παιχνίδι μίμησης.
- Δεν μπορεί να τραφεί ανεξάρτητα με το κουτάλι ή να πιεί από το φλιτζάνι.
- Αποτυχία κατανόησης απλών οδηγιών.
- Περιορισμένο ενδιαφέρον για άλλα παιδιά.
- Έντονη δυσκολία αποχωρισμού από τον βασικό φροντιστή.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (3 έως 4 ετών)
- Δεν μπορεί να πηδήξει επί τόπου.
- Δεν μπορώ να οδηγήσει ένα τρίκυκλο.
- Δεν μπορεί να πιάσει ένα κραγιόνι ανάμεσα στον αντίχειρα και τα δάχτυλα.
- Δεν κατορθώνει την αντιγραφή ενός κύκλου.
- Δεν στοιβάζει πύργο με 4 τουβλάκια.
- Ακόμα κλαίει όταν οι γονείς το αφήνουν για λίγο.
- Δεν δείχνει ενδιαφέρον για διαδραστικά παιχνίδια.
- Αγνοεί τα άλλα παιδιά.
- Δεν ανταποκρίνεται σε άτομα εκτός της οικογένειας.
- Δεν συμμετέχει σε παιχνίδι φαντασίας.
- Αντιστέκεται στο ντύσιμο, στον ύπνο, στη χρήση της τουαλέτας.
- Αντιδρά χωρίς να έχει κανέναν αυτοέλεγχο όταν είναι θυμωμένο.
- Δεν χρησιμοποιεί προτάσεις με περισσότερες από τρεις λέξεις.
- Δεν χρησιμοποιεί πρόσωπα, όπως το “εγώ” ή “εσύ”.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ (4 έως 5 ετών)
- Παρουσιάζει εξαιρετικά επιθετική, φοβισμένη ή δειλή συμπεριφορά.
- Δεν μπορεί να αποχωριστεί από τους γονείς.
- Αποσπάται εύκολα η προσοχή του και δεν μπορεί να συγκεντρωθεί σε οποιαδήποτε δραστηριότητα για περισσότερο από 5 λεπτά.
- Δείχνει ελάχιστο ενδιαφέρον για το παιχνίδι με άλλα παιδιά.
- Σπάνια χρησιμοποιεί φαντασία ή μίμηση στο παιχνίδι.
- Αποφεύγει ή φαίνεται αποστασιοποιημένο από άλλα παιδιά και ενήλικες.
- Δεν εκφράζει ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων.
- Δυσκολεύεται ακόμη να φάει, να κοιμηθεί ή να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα.
- Δεν μπορεί να κάνει διάκριση μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας.
- Φαίνεται ασυνήθιστα παθητικό.
- Δεν μπορεί να κατανοήσει τις προθέσεις (“βάλε το φλιτζάνι στο τραπέζι”, “πάρε τη μπάλα κάτω από τον καναπέ”)
- Δεν μπορεί να ακολουθήσει εντολές 2 βημάτων («πάρε το παιχνίδι και βάλτο στο ράφι»)
- Δεν μπορεί να πει το όνομα και το επίθετό του.
- Δεν χρησιμοποιεί πληθυντικό ή παρελθοντικό χρόνο.
- Δεν μπορεί να χτίσει έναν πύργο με 6 έως 8 κυβάκια.
- Κρατάει το κραγιόνι με την παλάμη.
- Δυσκολεύεται να βγάλει τα ρούχα του.
- Δεν μπορώ να βουρτσίσω τα δόντια του και να πλύνει τα χέρια.
Πηγή : Developmental Checklists Birth to Five
Adapted and revised by the Mid-State Early Childhood Direction Center – 2012